سرگرمی و اوقات فراغت

در جهان امروز ما تنوع سرگرمی‌ها بیشتر شده است ولی کماکان بسیاری از ما سرگرم نیستیم و حوصله ما خیلی اوقات سر می‌رود و لحظات کسل کننده‌ای را تجربه می‌کنیم. ما وقت بسیاری برای سرگرمی می‌گذاریم به خاطر اینکه فکر می‌کنیم سزاوار سرگرمی و تفریح بهتری هستیم. ما نیاز داریم که شاد باشیم، لحظاتی را دور از مشکلات خود سپری کنیم و زمانی را دور از جدیت دنیای اطراف خود به حالت فان بگذرانیم. بدین خاطر است که نیاز به سرگرمی در دنیای امروز به وجود آمده است حتی شاید بیشتر از قبل.

فرهنگ معین سرگرمی را این گونه تعریف کرده است: آن چه موجب مشغولیت و تفریح باشد. در واقع سرگرمی به فعالیت‌هایی گفته می‌شود که در آن توجه مخاطبان یا شرکت‌کنندگان به موضوعی یا کنشی سرگرم‌کننده جلب می‌شود. این می تواند یک فعالیت، یک ایده یا یک کار باشد، که طی هزاران سال پیشرفت کرده است، خصوصاً در زمینه جلب توجه مخاطب. باید دقت کرد که توجه افراد مختلف به چیزهای مختلفی جلب می‌شود چون هر فرد سلیقه مختص به خود را در زمینه سرگرمی دارد.
تجربه سرگرم شدن عموماً و نه همیشه با شادی و خنده همراه می‌شود هر چند بسیاری از سرگرمی ها هدف جدی‌تری دارند و ممکن است این فعالیت‌های سرگرم کننده دانش و بینش خاصی را به مخاطب منتقل کنند. در این بین گذر زمان هم تاثیر زیادی روی تعریف سرگرمی گذاشته است. به طور مثال تنبیه در ملاعام که تماشای آن روزی سرگرمی محسوب می‌شد از مکان‌های عمومی حذف شده است، یا بالعکس فعالیت‌هایی نظیر تیراندازی یا اسب سواری که زمانی نیازهای اساسی انسان‌ها بودند امروزه تبدیل به ورزش‌های حرفه‌ای و سرگرمی جذابی برای مخاطبانشان شده‌اند.

از نظر مفهومی سرگرمی نوعی از اشکال گذران اوقات فراغت است. سرگرمی از جمله فعالیت­‌های رایج در همه جوامع بشری است. لیکن تا پیش از مطرح شدن موضوع اوقات فراغت جایگاه تعریف شده‌ای در مطالعات اجتماعی و انسانی نداشت. از دهه ۱۹۷۰ پژوهشگران مطالعات اجتماعی، گردشگری و گذران اوقات فراغت، از جمله کارل روپرت (Karl Ruppert) که مفاهیمی چون تحول از جغرافیای گردشگری به جغرافیای گذران اوقات فراغت را مطرح کردند، به این باور رسیدند که سرگرمی هم نوعی از اشکال گذران اوقات فراغت است.

سرگرمی اشکال فراوانی دارد و هر کس می‌تواند متناسب با علایق و سلایق شخصی خود، بخشی از اوقات فراغت خود را از طریق سرگرمی بگذراند. مجموعه‌داران یا کلکسیونرهای تمبر، سکه، کبریت، سیگار، پروانه، انواع حشرات، دوچرخه، موتورسیکلت، اتومبیل، صفحات گرامافون، عکس‌های قدیمی و مانند اینها اغلب کسانی هستند که از این طریق خود را سرگرم می‌کنند. گروهی دیگر با نگهداری انواع پرندگان و یا دیگر حیوانات در خانه، همچنین پرورش انواع گل و گیاه و اختصاص بخشی از فراغت به آنها به سرگرم کردن خود می‌­پردازند. کبوتربازی در ایران، قهوه خانه نشینی، گوش فرادادن به نقالی در قهوه‌خانه‌های قدیمی از جمله سرگرمی‌های شناخته شده در ایران است.