حدود 55 میلیون نفر از مردم دنیا ، بزرگسال یا کودک دارای لکنت می باشند که این تعداد حدوداً 1% از جمعیت مردم در کشورهای مختلف جهان راتشکیل داده است. طبق آخرین برآورد در ایران احتمالاً این جمعیت حدود نیم میلیون می باشد. پس خود این آمار نشان می دهد که ضروری است همه ما طرز برخورد با یک فرد مبتلا به این اختلال را بیاموزیم به خصوص اگر این فرد یکی از اعضای خانواده یا نزدیکان ما باشد. آیا شما در میان اطرافیان خود فردی مبتلا به این اختلال را می شناسید؟ فکر می کنید نحوه درست رفتار با این افراد باید به چه صورت باشد؟ از لکنت زبان دقیقا چه می دانید؟ در این مقاله همراه ما باشید تا به پاسخ سوالات خود برسید.
این محتوای مفید را هم دنبال کنید: استرس وعلائم ازدیاد آن در خانواده را بشناسید
لکنت زبان چیست؟
لکنت زبان نوعی اختلال گفتاری است که شامل مشکلات مکرر قابل توجهی در جریان گفتار است. افرادی که لکنت دارند، می‌دانند که چه می‌خواهند بگویند اما در بیان آن مشکل دارند. به عنوان مثال ممکن است یک هجا، یک حرف مصوت یا بی‌صدا را تکرار یا طولانی کنند. امکان مکث هنگام با صدا خواندن متن نیز وجود دارد. زیرا احتمال برخوردن به کلمه یا صدایی که در بیان آن مشکل پیدا می‌کنند وجود دارد.
بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: با فرزند نوجوان خود چگونه رفتار کنیم؟
علائم لکنت زبان را بشناسیم
کلمات ، هجا ها یا صداهای مکرر همراه با اختلال در سرعت عادی گفتار ، لکنت زبان را مشخص می کند. تکرار ، طولانی شدن و توقف سه رفتار اصلی در لکنت زبان را تشکیل می دهند.
استرس ناشی از لکنت زبان ممکن است به رفتارهای ثانویه منجر شود ، مانند:
- علائم جسمی مانند لرزش لب ها ، پلک زدن چشم و تنش در صورت یا قسمت بالای بدن
- سرخوردگی یا اجتناب از ارتباط چهره به چهره
- مکث قبل از شروع صحبت
- تغییر ترتیب یا جایگزینی کلمات در جمله
- مکث ناگهانی یا تردید قبل از شروع گفتگو
- مشکل در شروع یک جمله یا تلفظ صداهای خاص
رفتارهای ثانویه لکنت زبان در بزرگسالان بسیار پیچیده تر است. بزرگسالان آنها را طی سالها تمرین بدست آورده و به کمال رسانده اند. تشخیص اجتناب و فرار در بزرگسالانی که بیش از یک یا دو دهه لکنت زبان دارند، دشوار است.
درباره ی مدیریت زمان چه می دانید؟
دلایل لکنت زبان
محققان علت دقیق لکنت زبان را نمی‌دانند. بر اساس دانش فعلی، آنها به‌طور معمول این اختلال را به یکی از انواع زیر طبقه‌بندی می‌کنند:
رشدی
لکنت رشدی شایع‌ترین نوع است و در کودکان کم‌سن که در حال یادگیری مهارت‌های زبانی هستند رخ می‌دهد. احتمالا نتیجه چندین عامل ازجمله ژنتیک است.
لکنت رشدی می‌تواند به دلیل جز ژنتیکی آن در خانواده‌ها وجود داشته باشد. تقریبا 60% افرادی که این نوع از اختلال را دارند، یکی از اعضای خانواده آنها نیز لکنت دارد.
عصب‌زاد
لکنت عصب‌زاد (نوروژنیک) ممکن است به دلیل ضربه مغزی اتفاق بیفتد، مانند مواردی که در اثر سکته مغزی یا آسیب سر دیده می‌شود. مغز سپس تلاش می‌کند که مکانیسم‌های گفتار را هماهنگ کند.
روان زاد
در گذشته، دانشمندان معتقد بودند که همه لکنت‌ها روانزاد (سایکوژنیک) است، به این معنا که به دلیل ضربه عاطفی است. اکنون، آنها این نوع لکنت را نادر می‌دانند.
برای مطالعه بیشتر: سعیده قدس، زنی نجات بخش
درمان هایی ساده برای کاهش لکنت زبان
هیچ درمان سریعی برای این اختلال وجود ندارد. بااین‌حال، شرایط خاص – مانند استرس، خستگی یا فشار– می‌توانند لکنت را بدتر کنند. با مدیریت این شرایط، تا حد امکان افراد ممکن است بتوانند جریان گفتار خود را بهبود بخشند.
با توجه به این نکته، راهکارهای زیر ممکن است مفید باشد:
آرام صحبت کردن را تمرین کنید
آهسته و آگاهانه صحبت كردن می‌تواند استرس و علائم لكنت را كاهش دهد. تمرین هر روز آرام صحبت کردن می‌تواند مفید باشد.
برای نمونه، افراد می‌توانند زمانی که تنها هستند با صدای بلند و با سرعت آرام، خواندن را امتحان کنند. سپس، وقتی این مهارت را کسب کردند، می‌توانند هنگام صحبت با دیگران از این سرعت استفاده کنند.
گزینه دیگر افزودن مکثی کوتاه بین عبارات و جملات برای کمک به کُند کردن گفتار است.
از کلماتی که باعث لکنت می‌شوند پرهیز کنید
افرادی که این اختلال گفتاری را دارند، نباید احساس کنند که مجبور به استفاده از کلمات خاص هستند، اگر این کلمات ترجیح آنها نیست.
برخی از افراد ممکن است بخواهند از کلمات خاصی که باعث لکنت آنها می‌شود اجتناب کنند. در این حالت، تهیه فهرستی از این کلمات و یافتن گزینه‌های جایگزین برای استفاده مفید خواهد بود.
ذهن‌آگاهی را امتحان کنید
ذهن‌آگاهی روشی اثبات‌شده برای کاهش اضطراب و استرس است. مطالعه‌ای نشان می‌دهد که بین تأثیرات ذهن‌آگاهی و ابزارهای لازم برای مدیریت لکنت هم‌پوشانی وجود دارد، ازجمله:
- کاهش استفاده از راهکارهای اجتناب، مانند کمتر صحبت کردن
- کنترل عاطفی بهبودیافته
- پذیرش
به گفته نویسندگان مطالعه‌ای موردی در سال 2018، افزودن مراقبه ذهن‌آگاهی به برنامه درمانی لکنت زبان ممکن است برای برخی مفید باشد.
شاید این مطلب هم برایتان جالب باشد: بازی های قدیمی محلی را بیشتر بشناسید
چند نکته در رفتار با افراد لکنت دار
تصور نکنید که شخص لکنت دار خجالتی، عصبی یا ناتوان است: توانایی های روحی این افراد می تواند در حد عالی باشد. به طور غیر طبیعی خوب و مهربان نباشید، بلکه خودتان باشید.
آرام باشید: هر قدر آرام تر و خونسردتر باشید شخص لکنت دار در بیان احساسات و حرفهایش آرام تر و راحت تر خواهد بود.
با دقت گوش دهید: بر روی موضوع تمرکز کنید نه به نحوه ابراز و انتقال پیام. اطمینان کسب کنید که زبان بدن تان علاقه شما را به شنیدن حرفهای او بازتاب می دهد .
صبور باشید: اگر عادت دارید که وسط حرف بپرید و یا مهارت گوش دادن تان خوب نیست ممکن است وسوسه شوید که زودتر وسط حرف فرد لکنت دار بیابید و حرفش را قطع کنید یا مجبور به اتمام کلامش کنید. این کار نه تنها مودبانه نیست بلکه این تصور را که اطرافیان تمایل به شنیدن حرفهای آنها ندارند، در افراد دارای این اختلال تقویت می کند.
سعی نکنید انها را هول کنید و یا جملاتشان را تکمیل کنید: این علامت بی حوصلگی شماست. همچنین ممکن است گرفتار پیش داوری شوید و به غلط آنچه را که او می خواهد بگوید حدس بزنید.
اگر متوجه حرفهای او نشدید دوباره بحث کنید: احساس خجالت یا عدم اطمینان باعث بهتر شدن جریان تعامل نخواهد شد. از اینکه از او بخواهید بخشهایی را دوباره تکرارکند احساس ناراحتی نکنید. حتی می توانید درباره موضوع لکنت با او حرف بزنید و حتی سعی کنید بحث را با متانت و هوش اداره کنید. بیشتر این افراد از این بحث استقبال خواهند کرد و ان را شانسی برای ابراز احساسات خود به طور راحت و صریح می دانند.
جهت آگاهی: راهکارهایی برای شادتر کردن خانواده
سخن پایانی
در این محتوا درباره لکنت زبان و نحوه ی برخورد با افراد مبتلا یه این اختلال سخن گفتیم. بهترین راه درمان لکنت گفتار درمانی است. یک گفتار درمانگر می‌تواند بهترین راه درمانی مناسب را برای شما انتخاب کند تا بهترین نتیجه را بگیرید. شما هم نظرات و تجربیات خود را در کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
